Tản mạn ‘“cháo”
(Copied từ facebook )


Trong tiếng Anh có ba từ nói về cháo .Porridge là từ để nói về cháo trắng đặc được nấu từ gạo hoặc yến mạch gần như cháo trắng mà chúng ta hay dùng để ăn chung với hột vịt muối .Các nước phương Tây cũng ăn porridge nấu rất đặc biệt vào buổi sáng cho thêm chút muối tiêu hoặc trứng tráng hoặc với xúc xích nhỏ .Còn cháo hoa (cháo nấu với ít gạo và nhiều nước để hạt gạo nở ra như hoa )và thường nấu chung với thịt “congee “hoặc rice soup .Để nói về món cháo vịt ,đáng lẽ phải được gọi là “duck meat congee “hoặc “duck meat soup “ mới đúng .Quả thật có những cái mình nghĩ mình biết rồi nhưng vẫn sai như thường .

Trở lại với cháo,hồi nhỏ tôi rất ghét ăn cháo vì cháo vừa lạt vừa loãng , ăn xong cũng như chưa ăn ,không được chắc bụng như ăn cơm . Tôi né tất cả các thể loại cháo từ cháo trắng với thịt kho tiêu mỗi khi bị bệnh cho tới cháo gà ,cháo vịt ,cháo lòng,cháo cá …Trong đó, món cháo mà tôi ghét nhất là món cháo trắng của người Tiều .Không như cháo trắng của người Việt bán ở các xe cháo khuya ăn cùng với dưa món ,hột vịt muối hoặc thịt cá kho tiêu ,vốn là cháo trắng nấu đặc ; cháo trắng của người Tiều nấu rất loãng ,bảy phần nước và ba phần gạo , nấu tới khi phần gạo nở bung ra gần như nát nhừ ,ăn chẳng có mùi vị gì cả.
Người Tiều ăn cháo gần như trong mỗi bữa ăn .Buổi sáng của người QuảngĐông ,sang thì điểm tâm với đủ thứ há cảo xíu mại ,bình dân thì cũng tô hủ tiếu mì hay cái bánh bao ,còn buổi sáng của người Tiều thì ăn cháo loãng với cà na muối hoặc hột vịt muối hoặc cải xá bấu muối thật mặn .Sang hơn tí nữa là cặp với dầu cha quẩy là xong buổi sáng.Buổi trưa và buổi chiều thì họ lại có tô cháo loãng được thế bằng tô canh để húp .

Hồi còn nhỏ,mỗi buổi tối đi ăn cơm Tiều , ba tôi thường kêu thêm món cháo trắng để húp với ít nước thịt kho còn lại .Khi tôi tỏ vẻ không hứng thú với việc húp chén cháo trắng nhạt thếch lỏng bỏng này , ba tôi hay bảo :”Hồiba còn nhỏ ,a dẻ a mà (ông nội bà nội)còn nghèo lắm ,cả nhà bảy tám anh chị em ,mổi người chỉ có dách gủn pạc chúc (một chén cháo trắng),và pun che hàm tản (nữa cái trứng vịt muối)thôi “.
Người Tiều không chỉ ăn cháo trắng mà cả cháo lòng với đầy đủ tim gan cật ruột cũng gần như cháo lòng của người Việt .Nứơc cháo được nấu bằng mực ,nấm rơm và xương ống nên nước rất ngọt và thơm ,được ăn chung với dầu cha quẫy ,nhưng không bỏ giá với ớt nhưng rất nhiều hành lá ,tiêu xay và một ít dầu mè ,thêm một chút tươngđỏ .Không chỉ có cháo lòng mà cháo gà ,cháo vịt ,cháo thịt bầm hoặc cháo tôm đều nêm nếm như vậy .

Dân sành ăn tối Saigon ,chắc không quên quán cháo thập Cẩm ở bùng binh “Soái Kình lâm “kế bên tiệm thuốc bắc Phùng Hưng ,cháo ở đây nấu theo kiểu người Quảng Đông ,cháo đặc ăn với tôm mực ,da heo,gan,cật…nên gọi là “cham chúc (cháo thập cẩm) quán này đã có hàng sáu chục năm và tôi đã được ba tôi dẫn đến quán này để thử .

Dạo mấy năm gần đây ,tôi lại thích ăn cháo .Nhiều lúc cảm thấy mệt trong người hoặc chán cơm ,thì một chén cháo trắng với nữa cái hột vịt muối ,hoặc chút tiêu kho mặn cũng có thể giải quyết được cơn đói và nhẹ người.Tôi thích ăn trứng bắc thảo ,nấu chung với cháo hoặc chưng với hột vịt tươi ,trứng vịt muối tạo thành ba màu ăn chung với cháo thì tuyệt vời.Hột vịt bắc thảo ai ăn không quen thì nhìn sờ sợ ,vì có quả trứng đen bóng và có mùi giống như amoniac ,nhưng khi đã quen rồi thì sẽ ghiền vì vị béo béo bùi bùi rất đặc trưng .Một dịp lúc tôi nấu cháo với hột vịt bắc thảo mời một cô bạn người Nhật ăn thử ,lúc đầu cô còn ngại vì thấy màu cháo đen thui,nhưng sau khi thử thì cô hỏi thêm một chén nữa .Bởi vậy mới nói không phải là sơn hào hải vị mới ngon mà đôi khi cái thứ dân dã ,đơn giản mà hợp với khẩu vị vẫn ngon hơn yến sào bào ngư vi cá vậy.

Tản mạc về các thứ cháo Tây ,Tàu … thì cháo của người Việt vẫn mang tính chất dân gian,vì ở nơi nào vị đặc biệt của nó vẫn mang theo bên mình với cách nấu bằng gạo,(cho thêm chút nếp)cho sền sệt và nhất là nấu với gà ác đen ,cộng với giá sống bỏ chút ngò rí ,hành,là và thêm chút tiêu ,tương ớt thì thấy hấp dẫn hơn cháo của người ta .